Theo dự thảo Nghị định quy định một số điều kiện đầu tư kinh doanh chứng khoán mà UBCKNN đang lấy ý kiến thành viên thị trường, cá nhân tham gia góp vốn thành lập công ty chứng khoán phải chứng minh đủ khả năng góp vốn bằng tiền đồng Việt Nam hoặc ngoại tệ tự do chuyển đổi có trong tài khoản ngân hàng.

Giá trị tiền tối thiểu phải bằng số vốn dự kiến góp để thành lập và thời điểm xác nhận của ngân hàng tối đa không 30 ngày tính đến ngày hồ sơ đầy đủ và hợp lệ; Tổ chức tham gia góp vốn không có lỗ luỹ kế tính đến quý gần nhất với thời điểm nộp hồ sơ.

Trường hợp công ty chứng khoán được tổ chức dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, chủ sở hữu phải là ngân hàng thương mại hoặc doanh nghiệp bảo hiểm hoặc tổ chức nước ngoài không đang trong tình trạng kiểm soát, kiểm soát đặc biệt, tạm ngừng, đình chỉ hoạt động hoặc các tình trạng cảnh báo khác theo quy định pháp luật liên quan.

Ngoài điều kiện về vốn, để thành lập công ty chứng khoán đáp ứng các điều kiện về trụ sở làm việc, cơ sở vật chất như: Quyền sử dụng trụ sở công ty có thời hạn tối thiểu 1 năm tính từ ngày hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép thành lập và hoạt động công ty chứng khoán đầy đủ và hợp lệ; Diện tích sàn giao dịch chứng khoán tại trụ sở chính của công ty chứng khoán có nghiệp vụ môi giới chứng khoán tối thiểu là 100 m²; Có đủ cơ sở vật chất, kỹ thuật, trang thiết bị văn phòng, hệ thống máy tính, phần mềm phục vụ cho hoạt động phân tích đầu tư, phân tích và quản lý rủiro, lưu trữ bảo quản chứng từ, tài liệu và các thiết bị bảo đảm an toàn, an ninh cho trụ sở làm việc của công ty.

Điều kiện về nhân sự phải có tối thiểu 3 người hành nghề chứng khoán cho mỗi nghiệp vụ kinh doanh đề nghị cấp phép hoạt động và Giám đốc (Tổng Giám đốc) công ty chứng khoán phải đáp ứng các tiêu chuẩn sau: Không phải là người đã từng hoặc đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị phạt tù hoặc bị tòa án tước quyền hành nghề theo quy định của pháp luật; Có kinh nghiệm chuyên môn trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán ít nhất 3 năm và có kinh nghiệm quản lý điều hành tối thiểu 3 năm; Có Chứng chỉ hành nghề phân tích tài chính hoặc Chứng chỉ hành nghề quản lý quỹ; Không bị UBCKNN xử phạt theo pháp luật chứng khoán và thị trường chứng khoán trong vòng 2 năm gần nhất.

Ngoài ra, theo đề xuất của UBCKNN về các điều kiện chặt chẽ đối với việc thành lập chi nhánh tại Việt Nam của công ty chứng khoán nước ngoài. Theo đó, công ty chứng khoán nước ngoài được đăng ký thành lập chi nhánh tại Việt Nam khi đáp ứng các điều kiện như: Đang hoạt động hợp pháp, không đang trong tình trạng hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, giải thể, phá sản; Được phép thực hiện các nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán dự kiến đăng ký cho chi nhánh tại Việt Nam;

Chịu sự giám sát thường xuyên, liên tục của cơ quan quản lý giám sát chuyên ngành ở nước nguyên xứ trong lĩnh vực chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm và cơ quan này đã ký kết các thỏa thuận song phương hoặc đa phương với UBCKNN về trao đổi thông tin, hợp tác quản lý, thanh tra, giám sát hoạt động chứng khoán và thị trường chứng khoán;

Được cơ quan này chấp thuận bằng văn bản cho phép thành lập chi nhánh hoạt động tại Việt Nam (nếu có theo quy định của pháp luật nước ngoài); Có vốn cấp cho chi nhánh tối thiểu bằng tổng vốn pháp định đối với các nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán đăng ký hoạt động tại chi nhánh tại Việt Nam; Thời hạn hoạt động của công ty mẹ trên giấy phép (nếu có) phải còn ít nhất là 5 năm; Có quy trình quản lý rủi ro, quy trình tổ chức thực hiện các hoạt động nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán phù hợp với pháp luật Việt Nam; Không phải là cổ đông, thành viên góp vốn sở hữu trên 5% vốn điều lệ của một công ty chứng khoán tại Việt Nam…

Trong năm 2015 thông qua việc tập trung tái cơ cấu công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ theo hướng giảm số lượng, nâng cao chất lượng dịch vụ, UBCKNN đã tái cơ cấu 24 công ty chứng khoán.

Đến nay, số lượng công ty chứng khoán hoạt động trên thị trường là 81 công ty (giảm khoảng 23% tổng số công ty chứng khoán). Số lượng tài khoản nhà đầu tư là 1,5 triệu tài khoản (tăng 105 nghìn tài khoản so với cuối năm 2014), trong đó tài khoản nhà đầu tư nước ngoài là 17.644 (tăng 5,44%).

Theo T.Hằng

Báo Hải Quan